ΤΕΝΟΤ

Το βασικό πρόβλημα με αυτή την ταινία είναι ότι ήθελα πολύ να μου αρέσει. Μου άρεσε το Inception. Μου αρέσουν τα χωροχρονικά παράδοξα. Άντεξα να μου αρέσει κάπως ακόμα και το Donnie Darko (not really) επειδή έπαιζε με τον χρόνο (σαν μικρό παιδάκι, but still…). Αλλά πραγματικά, όσο και να προσπάθησα, δεν γίνεται να συμπαθήσω το Τένετ. Ή μήπως δεν είχα συμπαθήσει ποτέ το Τένετ και απλά βίωσα την αντιπάθειά μου για την ταινία? Ή μήπως θα αντιπαθήσω το Τένετ τώρα που γράφω για την ταινία? Ή μήπως…

Κατ' αρχάς η ταινία πάει τρέχοντας. Και όταν λέω τρέχοντας, εννοώ κάνει κατοστάρι. Μέσα σε 20 λεπτά ταινίας, ο κομάντο μας έχει:

1. σώσει μια όπερα από τρομοκράτες,
2. πεθάνει
3. έχει γυρίσει στην ζωή,
4. κάνει 3 σοβαρές βαθυστόχαστες συζητήσεις για να κατανοήσει την ροή του χρόνου στο σύμπαν,
5. αντιληφθεί τον ντετερμινισμό στις ανθρώπινες πράξεις

Τα τελευταία δύο βαρύγδουπα που ακόμα και ο Μπαμπινιώτης θα ζήλευε να διατυπώσει όπως έκανα, ναι, όλα αυτά συνέβησαν σε ένα πλάνο 3 λεπτών με αφορμή μια σφαίρα που ο κομάντο μας κάνει σβούρες πάνω σε ένα τραπέζι μαζί με μια επιστήμονα με έκφραση σαν να επανέρχεται από βαθιά κατάθλιψη.

Αγχωθήκατε? Όχι ακόμα. Γιατί η ταινία τρέχει και στα πλάνα. Διάλογοι πολυβόλο στους οποίους κάθε πλευρά κυριολεκτικά αρθρώνει 3 λέξεις έκαστη με το πλάνο να αλλάζει κάδρα προσωπο-προσωπο ανά δευτερόλεπτο. Φήμες λένε πως κάτι πιωμένοι τα έβγαλαν κατά την προβολή, ενώ άλλοι με ελαφριά επιληψία έζησαν την χειρότερη κρίση της ενήλικης ζωής τους since 1990 που έπαιζαν Quake 3 σε Quest υπολογιστή αγορασμένο με κουπόνια από τα Νέα.

Κι εκεί που λες ότι θα σου κοπεί η ανάσα μέχρι να τελειώσει η ταινία, το Τένετ κάνει μια κοιλιά σαν του Πάγκαλου, και μας αναγκάζει τα επόμενα 20 λεπτά να βιώσουμε ένα επικό filler κατά το οποίο οι πρωταγωνιστές αποφασίζουν να κλέψουν έναν ψεύτικο πίνακα από ένα αεροδρόμιο προκειμένου μια γκόμενα να μπορεί αργότερα να κερατώσει ελεύθερα τον άντρα της με τον πρωταγωνιστή (σ.σ. γράφω αυτές τις λέξεις και ακόμα δεν πιστεύω ότι όντως είδα αυτό το πράγμα σε subscenario within a movie scenario).



Ναι, καλά διαβάσατε, Οι πρωταγωνιστές. Είναι τελικά δύο, απλά τον δεύτερο μας το κρατούσαν kinder-έκπληξη. Στην ταινία παίζει ο παλιός μας γνώριμος, Robert Pattinson (Υ.Γ. ο γκέι βρυκόλακας με ψυχολογικά που λαμπύριζε από το twilight, γενικά φαίνεται αυτό το παιδί έχει εξαιρετικό γούστο στις επιλογές ταινιών)

(Υ.Γ.2 θα παίξει τον επόμενο Μπάτμαν, συλλυπητήρια, φήμες λένε θα δωρίζουν σερβιέτες στις προβολές).

Από πλευράς ηθοποιίας ξεχάστε τον Pattinson. Δεν είναι αυτός το (βασικό) πρόβλημα, αυτός είναι σχεδόν ενδιαφέρουσα περίπτωση. Το μόνο πράγμα χειρότερο από τα πλάνα και τα κάδρα της ταινίας είναι η ηθοποιία της ξανθιάς βοηθού του κομάντο, εγκιβωτισμένη καθώς βιώνει τη μιζέρια μέσα στην ζάπλουτη ζωή της. Το απόλυτο τίποτα ντυμένο με ένα σεξισμό μεγέθους του απόλυτου καθόλου.

Κατά τα άλλα, η ταινία μέχρι να εισέλθει τουλάχιστον στην τελευταία ώρα της, είναι μια σειρά από ασύνδετα πλάνα, με άσχετες τοποθεσίες και καταστάσεις που υπάρχουν μόνο για να αιτιολογούν την κουλτούρα του Χόλυγουντ που απαιτεί πλάνα στην θάλασσα, πλάνα σε καταδίωξη αυτοκινήτων, πλάνα σε αεροπλάνο που καίγεται κτλ. Στο τέλος έχει τουλάχιστον λογική συνοχή, γιατί σεναριακή δεν απέκτησε ποτέ.

Και ερχόμαστε στο αγαπημένο μου θέμα της ταινίας. Το σενάριο.

"Technology that can invert an object's temporal entropy. Which effectively makes the bullet go back in time."

Οι άρχοντες του μέλλοντος έχουν επινοήσει τεχνολογία αναστροφής της εντροπίας αντικειμένων, και εν τέλει θέλουν να καταστρέψουν τον κόσμο στο παρελθόν, με το να αλλάξουν την εντροπία το παρελθόντος αρκετά ώστε το παρελθόν να σταματήσει να υπάρχει. Αυτό. Άνευ λόγου. Έτσι, χωρίς καμία ουσιαστική αιτιολόγηση, επειδή λέει τελείωσαν οι πόροι στο μέλλον. Ξύπνησαν ένα πρωί και επειδή τελείωσε το γάλα για το φραπόγαλο τα πήραν κρανίο και είπαν να τερματίσουν το παρελθόν. Όταν λοιπόν ανακάλυψε αυτή την μελλοντική συνομωσία η μεγάλη επιστήμονας που έφτιαξε την τεχνολογία αναστροφής εντροπίας, έσπασε τον αλγόριθμο (?) σε φυσικά αντικείμενα (!) και τον έκρυψε στο παρελθόν, μέσα στις πυρηνικές κεφαλές των μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων της γης. 

Ειλικρινά, το σενάριο είναι τόσο χάλια που αν προσπαθήσω να υπερβάλλω για να το κοροϊδέψω κινδυνεύει να βγει χειρότερο από την πραγματικότητα, οπότε απλά διαβάστε ξανά την ανωτέρω παράγραφο προς τέρψη του σεναριακού Σεφερλή μέσα σας. Αχά καλό έ. 

Οι άρχοντες του μέλλοντος έχουν επινοήσει τεχνολογία αναστροφής της εντροπίας αντικειμένων, και εν τέλει θέλουν να καταστρέψουν τον κόσμο στο παρελθόν, με το να αλλάξουν την εντροπία το παρελθόντος αρκετά ώστε το παρελθόν να σταματήσει να υπάρχει. Αυτό. Άνευ λόγου. Έτσι, χωρίς καμία ουσιαστική αιτιολόγηση, επειδή λέει τελείωσαν οι πόροι στο μέλλον. Ξύπνησαν ένα πρωι και επειδή τελείωσε το γάλα για το φραπόγαλο τα πήραν κρανίο και είπαν να τερματίσουν το παρελθόν. Όταν λοιπόν ανακάλυψε αυτή την μελλοντική συνομωσία η μεγάλη επιστήμονας που έφτιαξε την τεχνολογία αναστροφής εντροπίας, έσπασε τον αλγόριθμο (?) σε φυσικά αντικείμενα (!) και τον έκρυψε στο παρελθόν, μέσα στις πυρηνικές κεφαλές των μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων της γης.

Κάπου εδώ οι Νόμοι της Θερμοδυναμικής έχουν πάρει τα όπλα και έχουν κατέβει πορεία στο Σύνταγμα με πανό "Κάτω τα χέρια από τον χρόνο" και "Λαϊκή επανάσταση κατά της δικτατορίας του μέλλοντος".

Το όλο θέμα με τα χρονικά πισωγυρίσματα, αν και στην σύλληψη αποτελεί πανέξυπνη ιδέα, στην εκτέλεση του, δυστυχώς καταλήγει πιο καμένο κι από Άγγλο τουρίστα τον Αύγουστο. Το μνημειώδες μέγεθος της αποτυχίας συνοψίζεται στις ασυναρτησίες των ίδιων των πλάνων της ταινίας, όταν στα μισά πλάνα οι "ανάποδοι" άνθρωποι "έρχονται" από το μέλλον σαν να ζουν ανάποδα, ενώ σε άλλα πλάνα δρουν σύγχρονα με τους "κανονικούς" ανθρώπους σε κοινή αποστολή επίθεσης στο οχυρό του κακού του έργου η οποία συμβαίνει ταυτόχρονα αλλά ανάποδα στον χρόνο για κάθε πλευρά. Μια ολόκληρη μάχη στην οποία συμμετέχουν και κανονικοί και "ανάποδοι" χρονικά στρατιώτες και το αποτέλεσμα είναι τουλάχιστον για τα πανηγύρια. Κατ' αρχάς, αφού οι ανάποδοι στρατιώτες έρχονται από το μέλλον, άρα ήδη έχουν κερδίσει και δεν χρειάζεται να πολεμήσουν κανέναν στο εκάστοτε παρόν. Εκεί που είσαι ήμουνα και εδώ που είμαι ..δεν θα 'ρθεις, γιατί πάμε μαζί ραντεβουδάκι σε ένα κάστρο για επίθεση και πρόβλημά σου αν δεν βγάζεις κανένα νόημα.

Ο γκειόλακας εντωμεταξύ πηδάει από "ανάποδος" σε "κανονικός" με συνοπτικές διαδικασίες, ούτε τεχνολογία αλλαγής ούτε τίποτα. "Αλλάζει εξοπλισμό γρήγορα" όπως λέει σε μια σκηνή, ενώ σε άλλη φάση της ταινίας οι πρωταγωνιστές έπρεπε να πάνε από το κάτω γαμίδι της Παταγονίας μέχρι το Όσλο μέσα σε ένα κοντέινερ για να μπορέσουν να αλλάξουν από "ανάποδοι" σε "κανονικοί". 

Αλλά όχι, ο Νόλαν θέλει να προσπαθήσει κι άλλο προκειμένου να κάνει το Τένετ ακόμα πιο αηδιαστικό ακόμα και για τον πιο casual χομπιστα φυσικής, οπότε σε έναν διάλογο παθαίνει ένα μίνι πρόεδρο του Εδεσσαϊκου και αρχίζει να πετάει κάτι άκυρα για την ανάποδη χρονική εντροπία ενός αντικειμένου που συνδέεται με τον Feynmann και τα ποζιτρόνια.

Στην ουσία, ο Νόλαν θεωρεί τον μέσο θεατή της ταινίας του ελαφρώς καθυστερημένο και με μηδενική γνώση φυσικής (καλά σε αυτό ίσως έχει ένα δίκιο), οπότε "αν βάλουμε", λέει, "πολλές δύσκολες λέξεις στην σειρά θα ακουστεί πιασάρικο". Και έχει δίκιο. Ισχύει, αν αθροίσεις ψαγμένες λέξεις στην σειρά, πάντα ακούγεται ενδιαφέρον. Πχ.:

• Η συνομωσία με τα rfid που διαμορφώνουν το m-RNA με γενετική αποκοπή στο CRISPR.
• Στην επίπεδη γη τα βαρυτικά κύματα έχουν ανάστροφο συσχετισμό και συντηρούνται πάνω σε ένα συμπαντικό πλέγμα.
• Μια σαμπάνια, σε μια μη όρθια πόζα, προσφέρει το υγρό στοιχείο που θέλει η Τζούλια Αλεξανδράτου

 Κι εκεί που ο μέσος θεατής που έγραψε πάνω από 10 στην Γενική Φυσική Λυκείου είναι έτοιμος να πάρει τα βουνά να βοσκήσει κριάρια, ο γκέι βρικόλακας ρίχνει την χαριστική βολή:

• "Πώς κατάλαβες τι συνέβη?"
• "Έχω μεταπτυχιακό στην Φυσική", απάντησε κι ένα δάκρυ κύλησε προς το μάτι μας αλλά δεν είπε κανείς λέξη.